Postępowanie spadkowe służy ustaleniu prawa do dziedziczenia oraz wskazaniu jaką część majątku dziedziczą poszczególni spadkobiercy. Może ono mieć formę poświadczenia dziedziczenia przed notariuszem lub też postępowania o stwierdzenie nabycia spadku prowadzonego w formie nieprocesowej przez sąd. Postępowanie to może zostać wszczęte po śmierci spadkodawcy bez jakichkolwiek ograniczeń czasowych.
Celem wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobierców należy złożyć stosowny wniosek do sądu. Podlega on opłacie w wysokości 50 zł. Wnioskodawca winien jest wskazać pozostałych uczestników postępowania spadkowego, czyli wszystkie osoby, które mają prawo dziedziczyć po zmarłych zgodnie z ustawą, także w przypadku jeśli zostali tego prawa pozbawieni. Wniosek winien wskazywać czy dziedziczenie wynika z przepisów prawa i w formie przez prawo przewidzianej, czy też został sporządzony testament, zmieniający te reguły. Do wniosku załącza się oryginały odpisów akt stanu cywilnego tj. odpis skrócony aktu zgonu, odpis skrócony aktu urodzenia spadkobierców i w przypadku osób które po zawarciu związku małżeńskiego zmieniły nazwisko odpis skrócony aktu małżeństwa. Wniosek składa się do sądu rejonowym ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (zmarłego) wraz z odpisami w ilości odpowiadającej liczbie uczestników.
Po przyjęciu wniosku, jeśli spełnia on wszystkie wymagania formalne zostaje wyznaczona rozprawa, na którą winien stawić się przynajmniej wnioskodawca lub jeden z uczestników celem złożenia zapewnienia spadkowego dotyczącego istnienia lub nie istnienia testamentu ewentualnie braku innych osób uprawnionych do dziedziczenia.
Sąd rozpoznaje sprawę wydając postanowienie, w którym określa osoby, które dziedziczą po zmarłym, a także wskazuje jaka część spadku przysługuje poszczególnym spadkobiercom. Sąd w ramach tego postępowania nie określa składników majątku zmarłego, ani nie wskazuje które z tych składników przypadają poszczególnym spadkobiercom. Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności od powyższego postanowienia przysługuje odwołanie, a w przypadku jego braku postanowienie spadkowe staje się prawomocne po upływie 3 tygodni od jego wydania.
W ramach postępowania spadkowego o stwierdzenie nabycia spadku może zostać przeprowadzony również dział spadku, jak również spawa o dział spadku może odbyć się już po uprawomocnieniu postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku, na podstawie kolejnego wniosku.
Powyższe informacje mają charakter ogólny i w razie wątpliwości lub pytań zapraszam do kontaktu.
Stan prawny na dzień 12 sierpnia 2015 r.
