Wspólny majątek małżonków może zostać podzielony tylko po rozwiązaniu małżeństwa (rozwodzie) lub w trakcie jego trwania ale po wprowadzeniu rozdzielności majątkowej (umownej – potocznie zwanej „intercyzą”) lub sądowej.
W przypadku zgody małżonków na dokonanie podziału majątku i sposób podziału możliwe jest zawarcie stosownej umowy. Ważne aby miała ona formę pisemną, a w przypadku gdy w skład majątku wchodzi nieruchomości wymagana jest forma aktu notarialnego. Dodatkowo w przypadku gdyby w skład majątku wspólnego wchodziło przedsiębiorstwo, udziały lub akcje w spółkach kapitałowych niezbędna jest umowa w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.
W razie sporu pomiędzy małżonkami, niezbędne jest dokonanie podziału przez sąd. Podział taki może zostać dokonany w sprawie o rozwód lub separację lub niezależnie w postępowaniu nieprocesowym. Z żądaniem podziału może wystąpić każdy z małżonków, jak również inne osoby tj. spadkobiercy, prokurator lub wierzyciel. Dokonany zostanie podział całego majątku, chyba że z ważnych przyczyn sąd wyrazi zgodę na podział częściowy.
Przeprowadzając podział sąd ustali skład i wartość majątku, rozstrzygając spory między małżonkami. Ponadto w orzeczeniu zawrze kwestie związane z wzajemnymi nakładami, wydatkami itp.
Celem wszczęcia postępowania niezbędne jest złożenie wniosku do sądu miejsca położenia majątku, wartość sprawy stanowi wartość majątku. Opłata od wniosku to 1000 zł. lub 300 zł. w przypadku zgodnego projektu podziału majątku.